Wątki smoleńskie cz. 10.

Już jesienią 2010 roku ktoś zaczynał swoją notkę listą obecności polskiej delegacji oczekującej na przylot prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego na lotnisku Smoleńsk-Siewiernyj rankiem dnia 10.04.2010 r.

http://lama2.salon24.pl/249720,lista-obecnosci-na-lotnisku-w-smolensku-tomasz-turowski-cz-1

http://www.naszdziennik.pl/index.php?dat=20101113&typ=po&id=po01.txt

Było to dość dawno, więc listę tę można przypomnieć.

Obecnymi na Siewiernym 10 kwietnia rano, przed planowanym przylotem Tu-154M/101 z Warszawy, mieli być:
”1. Jerzy Bahr, ambasador RP w Moskwie
2. Tomasz Turowski, ambasador tytularny
3. Grzegorz Wiśniewski, attaché wojskowy
4. Mirosław Czarnota, zastępca attaché wojskowego
5. Stanisław Łątkiewicz, radca
6. Emilia Jasiuk, I sekretarz
7. Wioletta Sobierańska, radca
8. Grzegorz Cyganowski, II sekretarz
9. Justyna Gładyś, III sekretarz
10. Andrzej Lasocki, starszy inspektor
11. Gerard Kwaśniewski, inspektor
12. Artur Geisel, inspektor
13.Marek Kusak, kierowca attaché wojskowego
14. Aleksandr Slepian, kierowca
15. Wasilij Subbotin, kierowca
16. Jurij Simogutin, kierowca
17. Jarosław Drozd, konsul generalny w Sankt Petersburgu
18. Krzysztof Czajkowski, konsul generalny w Irkucku
19. Dariusz Górczyński, naczelnik wydziału Federacji Rosyjskiej w Departamencie Wschodnim MSZ.”

Czy wszyscy podpisali listę obecności? A jeśli podpisali ją gdzieś chyłkiem w lotniskowym kantorku – to czy byli faktycznie tam, na miejscu? Prokuratura zapewne próbuje odpowiedzieć na te pytania…

W przedstawionym wykazie nazwisk znajdują się co najmniej dwie osoby, które łączy nie tylko fakt zatrudniania ich w polskim MSZ w kwietniu 2010 r. Reprezentują placówki odległe geograficznie od siebie o wiele setek kilometrów, a jednak wiosną 2010 roku kontaktują się osobiście, i to chyba dość często.

Z obecnych na lotnisku Siewiernyj interesują nas tutaj dwie postaci. Są to panowie konsulowie: Krzysztof Czajkowski Konsul generalny RP w Irkucku i Jarosław Drozd, Konsul Generalny RP w Sankt-Petersburgu. Trudno osobie z zewnątrz rozstrzygać o zasadach konstruowania obsady delegacji urzędników aparatu dyplomatycznego na okoliczność przywitania na obczyźnie pierwszej osoby w państwie, tj. Prezydenta RP. Ale już pierwszy rzut oka na listę nazwisk członków delegacji oczekującej w Smoleńsku pozwala dostrzec dość egzotyczną koncepcję, zakładającą obecność konsulów z dość dalekiego północnego Sankt-Petersburga, jak i z jeszcze odleglejszego, syberyjskiego ośrodka, jakim jest Irkuck.

Czy obecność obu konsulów podnosić miała rangę i prestiż całości delegacji, zdominowanej przez aparat urzędniczy Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Moskwie, głównej polskiej placówki dyplomatycznej w rozległej Rosji, czy też jedynie ubarwić jej skład? O to pewnie trzeba by było zapytać ministra Radosława Sikorskiego. A może panowie konsulowie byli po prostu, przypadkiem, akurat przed 10 kwietnia w Smoleńsku i skoro tak, to etykieta wymagała także ich obecności rankiem na lotnisku w Siewiernym?

Niewiele wiadomości można uzyskać o obu osobach. O Krzysztofie Czajkowskim, konsulu z Irkucka – nawet w Wikpedii nie ma ani słowa. Dla „Wiki” nie istnieje. O Jarosławie Drozdzie- wiadomo jedynie tyle, że podobno jest z wykształcenia politologiem, że podobno zatrudniony był w Uniwersytecie im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, chociaż wyszukiwarka uczelni tego nie potwierdza [http://www.uksw.edu.pl/search/node/Jaros%C5%82aw%20Drozd ].

Nie mogę więc nawet przedstawić zarysu sylwetek obu panów, nie mówiąc o tak interesujących szczegółach CV, jak rodzaj wykształcenia i ukończona uczelnia wyższa, przebieg etapów zatrudnienia w określonych firmach i instytucjach, data i miejsce urodzenia, stan rodzinny itp.

Nic. Zero informacji.

W interesującym mnie tutaj okresie, poprzedzającym datę 10 kwietnia 2010 r., panowie mogli mieć ze sobą kontakt np. przy okazji przygotowywania świąt wielkanocnych dla syberyjskiej Polonii. Jak poinformował Konsulat Generalny RP w Petersburgu [dlaczego on? czy był współgospodarzem tego spotkania?], 29 marca 2010 zorganizowano uroczyste spotkanie w Irkucku, na które przybyli: arcybiskup Antonio Mennini – pełniący obowiązki Nuncjusza Papieskiego w Rosji i Uzbekistanie, biskup Cyryl Klimowicz – ordynator Diecezji św. Józefa w Irkucku, polskie duchowieństwo oraz Polonia Syberyjska z takich miast, jak Ude, Usole Syberyjskie, Leosybirsk, Krasnojarsk, czy Angarsk. Gospodarzem spotkania był Konsulat Generalny RP w Irkucku i gości witał konsul Krzysztof Czajkowski. Atmosfera zdominowana była problematyką – jak to określono na stronie internetowej irkuckiego konsulatu – „dalszego umacniania dialogu pomiędzy katolikami, a więc przede wszystkim zamieszkującą te obszary Polonią i duchowieństwem prawosławnym w Rosji i w byłych republikach dawnego ZSRR.”

[http://www.poloniarosji.ru/ ]

Kilka dni później, bo 3 kwietnia,gospodarze spotkania wielkanocnego z Konsulatu RP w Irkucku udali się do Usoli Syberyjskich, by wziąć udział w śniadaniu wielkanocnym zorganizowanym przez członków organizacji polonijnej „Syberia”. Świąteczne spotkanie było okazją do poruszenia spraw organizacyjnych obchodów 15-lecia nauczania języka polskiego w miejscowym Gimnazjum nr 1. Nadmienić trzeba, że jest to jedna z tylko 2 istniejących w Rosji szkół państwowych, w której rosyjskie władze pozwoliły zatrudnić nauczyciela języka polskiego, chociaż liczebność Polonii zamieszkującej poszczególne obwody Federacji Rosyjskiej wymagałaby znacznie bardziej ofensywnych działań ze strony władz rosyjskich w zakresie konieczności zapewnienia Polakom możliwości kontynuowania związków z językiem ojczystym.

Tydzień później, tj. 10 kwietnia 2010 r., obaj panowie meldują się w Smoleńsku. Biorąc pod uwagę godziny wczesno poranne i geograficzną odległość od Smoleńska - tak Irkucka, jak i Sankt-Petersburga, domniemywać można, że ich przyjazd do Smoleńska miał miejsce albo dzień wcześniej, albo już nawet w dniu 7 kwietnia, kiedy to głównym clou planowanych na ten dzień uroczystości było przecież wmurowanie kamienia węgielnego pod nową cerkiew i proklamowanie rozwijania idei pojednania chrześcijan wyznania rzymsko-katolickiego z wyznającymi Chrystusa w obrządku prawosławnym, a nie obchody 70 rocznicy mordu katyńskiego. Podstawowe zadania zaplanowane w tym właśnie zakresie na dzień 7.04. przygotowywał ze strony polskiej Tomasz Tadeusz Turowski.

Nie wiem, jak Jarosław Drozd, ale Krzysztof Czajkowski nie powrócił po 10 kwietnia od razu do Irkucka na swoją placówkę. Być może Krzysztof Czajkowski był przesłuchiwany przez polską i rosyjską prokuraturę; może zatrzymywały go poza Irkuckiem inne zadania. W dokumentach konsulatu irkuckiego obecność pana konsula potwierdzona jest dopiero 15 maja. W okresie tygodniowej żałoby narodowej po tragedii smoleńskiej, obowiązki K. Czajkowskiego pełni w Irkucku konsul Dariusz Pawłowski. Pan konsul generalny pojawia się ponownie dopiero w połowie maja 2010 i w dniu 15 jest obecny na uroczystościach polonijnych w Usolu Syberyjskim. Dziękuje władzom federalnym i okręgowym Rosji za okazane Polonii i Polakom współczucie po 10.04.2010. W ramach uroczystości żałobnych obchodzonych od 10 kwietnia przez Polonię zamieszkującą Federację Rosyjską, a organizowanych na ogół w scenerii powagi i urzędniczej oficjalności, nie zabrakło Syberii i Irkucka.

W dniach 4-9 września 2010 r., podczas wizyty marszałka Senatu RP, Bogdana Borusewicza na Syberii Wschodniej i podczas wizytowania przez polską delegację także ziem Irkuckiego Okręgu Konsularnego, nazwisko konsula Krzysztofa Czajkowskiego nie pojawia się w relacjach ani razu.

http://www.irkuck.polemb.net/index.php?document=240

Irkucki wątek konsularny ma kilka frapujących zagadek.

- na oficjalnej stronie konsulatu, rejestrującej główne wydarzenia związane z działalnością Konsulatu Generalnego RP, w ogóle nie ma miesiąca kwietnia 2010. Ostatni zapis marcowy dotyczy uroczystości religijnych 29 marca, a następny z dn. 5.05 o wystawie malarstwa w Domu-Muzeum Wołkońskich w Irkucku

- żeby dowiedzieć się, co się działo w polskiej placówce od dnia 10.kwietnia, trzeba wejść na oddzielną podstronę „prezydent.pl”, by tam prześledzić całość okresu żałoby narodowej, głównych komunikatów itd. [http://www.poloniarosji.ru/novosti/uroczysto-ci-a-obne-na-syberii.html]

http://www.poloniarosji.ru/novosti/wieczny-odpoczynek-racz-im-da-panie.html

- Ani razu jednak w tych wiadomościach nie pada informacja, że obowiązki prezydenta RP przejął Bronisław Komorowski, że Kancelarią Prezydenta RP kieruje już J. Michałowski, a BBN gen. S. Koziej. W trakcie krajowych uroczystości żałobnych eksponowane są działania Jacka Sasina w taki sposób, jakby od dnia 10 kwietnia nic się nie zmieniło ani w Kancelarii Prezydenta RP, ani w samym państwie.

Co ciekawe, nawet, kiedy prezydent Portugalii wysyła do Polski kondolencje – to składa je na ręce pełniącego obowiązki prezydenta – marszałka Sejmu, ale… bez podania nazwiska B. Komorowskiego. Czy od dnia 10 kwietnia polskie placówki konsularne działały wedle otrzymanych instrukcji z Warszawy i z MSZ, by w ogóle nie wymieniać nowych nazwisk we władzach państwa?

„Lizbona, 10 kwietnia 2010

Ekscelencjo,
Szanowny Panie Prezydencie ad interim i Marszałku Sejmu, Z najwiekszą konsternacją przyjąłem dziś rano wiadomość o tragicznej śmierci Pana Prezydenta Rzeczypospolitej i jego Małżonki. […]

Aníbal Cavaco Silva
Prezydent Republiki Portugalskiej”

http://www.prezydent.pl/tym-ktorzy-odeszli/katastrofa-samolotu/art,59,kondolencje-od-prezydenta-republiki-portugalskiej.html

Pierwszy raz nazwisko B. Komorowskiego (jako marszałka sejmu, jeszcze bez odniesienia do obowiązków prezydenckich!) pada w informacjach Konsulatu Generalnego w Irkucku w dniu 12.04. Znowu są to kondolencje:

„„Kondolencje od cesarza Japonii

Cesarz Japonii Akihito przesłał na ręce marszałka Bronisława Komorowskiego depesze kondolencyjną w związku z tragiczną śmiercią Marii i Lecha Kaczyńskich”

”Ekscelencjo, Szanowny Panie Marszałku,

Z głębokim żalem przyjąłem wiadomość o nagłej śmierci Jego Ekscelencji Prezydenta RP, Pana Lecha Kaczyńskiego i jego Małżonki, Pani Marii Kaczyńskiej […]”

Akihito

Cesarz Japonii””

http://www.prezydent.pl/tym-ktorzy-odeszli/katastrofa-samolotu/art,20,kondolencje-od-cesarza-japonii.html

Dopiero 15 kwietnia, kiedy na stronie Konsulatu Generalnego w Irkucku publikuje się kondolencje napływające do Warszawy z całego świata, po raz pierwszy jest informacja, że spływają one na ręce „pełniącego obowiązki Prezydenta RP Marszałka Bronisława Komorowskiego”. A 23 kwietnia pojawia się wiadomość o p.o. szefa Kancelarii Prezydenta RP w W-wie Jacku Michałowskim, który tego dnia deklaruje, że razem z J Sasinem będą „zgodnie kierowali pracami kancelarii”.

http://www.prezydent.pl/tym-ktorzy-odeszli/katastrofa-samolotu/art,104,zgodnie-pokierujemy-kancelaria.html

PS.

Scena lotniska Smoleńsk-Siewiernyj rankiem 10 kwietnia 2010 r. gościła jeszcze jedną osobę, którą – jedynie bardzo chyba pośrednio – kojarzyć można z Irkuckiem. Skojarzenia są doprawdy dalekie.

Osobą tą jest T. T. Turowski – absolwent Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego w Rzymie i osoba dość mocno zaangażowana w umacnianie dialogu z Cerkwią Prawosławną.

Otóż czytając biogram abpa Jerzego Mazura, będącego głównym organizatorem i administratorem apostolskim na Syberię Wschodnią (z siedzibą w Irkucku) i twórcą diecezji św. Józefa w Irkucku (2002), dowiadujemy się, że abp Jerzy Mazur także kończył tę rzymską uczelnię, a być może nawet studiował w niej równolegle z T.T.T., gdyż wiekowo obaj panowie nie są tak daleko od siebie odlegli.

Ale fakt ten oczywiście nie musi wcale prowadzić do snucia nieuzasadnionych niczym analogii. Trudno bowiem zakładać, że Papieski Uniwersytet Gregoriański kształci jedynie agentów GRU. Losy abpa J. Mazura w 2002 r. wydają się nie przystawać do tego stereotypu.